N-EXTLAW en #DemocratizingWork organiseren de komende maanden een webinarserie over ‘De toekomst van werk in Nederland – groen, rechtvaardig en democratisch, of net het tegenovergestelde?’. De serie bestaat uit drie webinars, waarvan de eerste nu open is voor inschrijvingen.
Lees hieronder meer over de webinarreeks en schrijf u in voor het eerste evenement.
To go back to the English translation, click here.
De komst van steeds meer digitale technologieën, en de verstoringen die de Corona-pandemie met zich meebrengt, hebben veel dringende vragen opgeroepen over de toekomst van werk. Ze hebben ongelijkheden en onrecht zichtbaar gemaakt die voorheen onder de radar waren gebleven, en ze hebben ertoe geleid dat veel individuen het standaardmodel van de 9-tot-5 job in vraag stellen voor hun eigen toekomst. Natuurlijk is wat we onder “werk” verstaan een sociale constructie – sommige vormen van werk worden goed betaald, terwijl andere onbetaald blijven, en de rechten van werknemers, hoewel formeel beschermd, verschillen in de praktijk enorm. Hoe we werken, en dus hoe we leven, hangt af van hoe werk in de samenleving is georganiseerd. Maar wat is een wenselijke toekomst van werk voor democratische samenlevingen? Hoe moeten arbeidsmarkten worden gereguleerd en hoe moeten bedrijven worden geleid? Deze serie webinars gaat in op de toekomst van werk in Nederland, analyseert de huidige situatie en formuleert suggesties voor een wenselijke toekomst.
Organisatoren: “Democratizing Work” is een wereldwijd netwerk van wetenschappers, activisten en practici die geïnteresseerd zijn in een betere, rechtvaardigere en duurzamere toekomst van werk. In mei 2020, tijdens de eerste lockdowns, werd een manifest over de toekomst van werk gepubliceerd in 36 landen, dat sindsdien meer dan 6000 handtekeningen heeft verzameld. Het manifest riep op tot de democratisering, decommodificatie en decarbonisatie van werk, principes die verder werden uitgewerkt in een gezamenlijk uitgegeven boek (momenteel beschikbaar in het Frans en Portugees, Engelse vertaling volgt in het voorjaar van 2022). In oktober 2021 vond het eerste “Global Forum on Democratizing Work” plaats als een volledig digitale conferentie met meer dan 3000 deelnemers uit 85 landen.
Webinar I: Precair werk in Nederland (NU OPEN VOOR INSCHRIJVINGEN)
Datum en tijd: 4 april 2022, 16.30-18.00
De afgelopen decennia is het aandeel van niet-standaard arbeidscontracten (solo-zelfstandigheid, interimwerk, platformarbeid, deeltijds werk…) op de Nederlandse arbeidsmarkt sterk gegroeid. Hierdoor kunnen werkgevers op zeer flexibele wijze arbeiders aannemen en ontslaan en een deel van de arbeidsrisico’s op hen afwentelen om de loonkosten aanzienlijk te verlagen. Een groot deel van de werknemers in Nederland werkt daardoor onder zeer precaire omstandigheden vandaag. Zij zijn veel minder beschermd dan vroeger bij een standaard dienstverband. In dit webinar gaan we in op de vormen en het belang van deze precaire beroepsbevolking in Nederland. Waar ligt de oorsprong van deze precarisering? Hoe is dit historisch ontwikkeld en wat zijn de gevolgen? Vervolgens zullen we mogelijke antwoorden op precarisering bespreken met het oog op de democratisering van werk en arbeidsverhoudingen.
Moderator: Tim Christiaens (Tilburg)
Sprekers: Ronald Dekker (TNO), Valeria Pulignano (KU Leuven), Valeria Piro (Universiteit van Milaan)
- Dr Tim Christiaens is universitair docent economische ethiek aan Tilburg University. Hij doet momenteel onderzoek naar de impact van de digitalisering van werk.
- Dr Ronald Dekker is arbeidseconoom aan TNO in Nederland. Hij werkt vooral rond precaire arbeid en de economie van innovatie.
- Prof Valeria Pulignano is arbeidssocioloog aan KU Leuven in België. Ze staat momenteel aan het hoofd van een ERC-gefinancierd onderzoeksproject over de theorie en meting van precariteit in arbeidsverhoudingen.
- Dr Valeria Piro is post-doctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Milaan. Ze bestudeert vooral de politieke werking van arbeiders onder precaire werksomstandigheden.
Inschrijven voor Webinar 1:
Webinar II: De rol van coöperaties in de democratisering en vergroening van de economie
Datum en tijd: 10 mei 2022, 16.30-18.00
In discussies over het democratiseren van werk is er steeds meer aandacht voor de coöperatie, en werkercoöperaties in het bijzonder. Dit zien we terug in diverse landen en allerlei economische sectoren. Hoewel er verschillende soorten coöperaties bestaan, zijn er toch een aantal gemeenschappelijke ideeën en principes aan te wijzen, met name voor werkercoöperaties. Samenwerking, solidariteit, horizontale arbeidsrelaties, en democratisch zelfbestuur op het werk en in het productieproces zijn kernwaarden die te herkennen zijn in de meeste coöperaties. In dit webinar behandelen we het vraagstuk wat er te leren valt over het democratiseren van werk uit de ervaringen en uitdagingen van coöperaties in Nederland. Zo zullen we de manieren bespreken waarop werkercoöperaties een democratische werkplek creëren aan de hand van concrete voorbeelden uit de Nederlandse context, maar gaan we ook in op de huidige juridische en politieke uitdagingen en obstakels die werkercoöperaties belemmeren in het waarmaken van hun democratische doelen. We vragen welke systemische krachten werkercoöperaties beletten om zich te ontwikkelen tot een meer alledaagse vorm van economische activiteit, en hoe coöperaties kunnen bijdragen aan het vergroenen van de economie.
Moderator: Vladimir Bogoeski (UvA)
Speakers: Tine De Moor (Rotterdam School of Management), Thijs Spaargaren (Schoongewoon), Marijke Flamman (NCR)
Webinar III: Blijft het dualisme bestaan? Spanningen in het najagen van maatschappelijke impact voor mainstream en sociale ondernemingen
Datum en tijd: TBC
In een beroemd en berucht krantenartikel uit 1970 beweerde Milton Friedman dat “de sociale verantwoordelijkheid van bedrijven het vergroten is van hun winsten.” Hoewel vaak beschreven als een oproep tot eenzijdige winstmaximalisatie, plaatste Friedman de rol van bedrijven in een grotere pluralistische, liberale context waarin ook andere groepen hun belangen behartigen en daarover onderhandelen en de overheid over dit samenspel waakt. Reeds in Friedmans tijd vertegenwoordigde deze opvatting een ideaal dat niet geheel overeenkwam met de werkelijkheid. De economische situatie veranderde drastisch na de jaren 1970, toen veel bedrijven over de landsgrenzen uitgroeiden tot multinationale ondernemingen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid ontstonden als ethische vereisten om te balanceren tussen Friedmans pleidooi voor winstmaximalisatie en de ethische verwachtingen van de bevolking. Als gevolg van deze ontwikkelingen wordt het primaat van de aandeelhouderswaarde steeds vaker kritisch onder de loep genomen, niet alleen door NGO’s, consumenten en arbeidsorganisaties, maar ook door de bedrijfsleiders zelf. Er ontstaat een gedeeld bewustzijn rond ethisch ondernemen, bijvoorbeeld in de verklaring van 2019 van de Business Roundtable. De belangen van andere stakeholders moeten meer aandacht krijgen als we bedrijven in stand willen houden die essentiële goederen of diensten produceren, fatsoenlijk werk creëren en onze planeet leefbaar houden. Maar wat zijn de uitdagingen voor grotere bedrijven om daadwerkelijk maatschappelijke impact te hebben in plaats van alleen maar hun merk te ‘vergroenen’? En hoe kunnen sociale ondernemingen hun eerlijke en duurzame praktijken opschalen, zonder hun alternatieve positionering te verliezen? In dit webinar gaan we in op deze vragen met inzichten uit onderzoek en praktijk uit Nederland. Ook stellen we de vraag wat sociale en meer reguliere ondernemingen van elkaar kunnen leren bij het nastreven van maatschappelijke impact.
Organising team:
Lisa Herzog (University of Groningen)
Vladimir Bogoeski (University of Amsterdam)
Tim Christiaens (Tilburg University)
Patrizia Zanoni (Utrecht University)
Damion Bunders (Erasmus University Rotterdam)
Jan Winde (Federation of Dutch Trade Unions, FNV)
Jill Toh (University of Amsterdam)
Max Visser (Radboud University)
Björn Bierhaalder (Make Change Happen)
Petar Marceta (University of Amsterdam)
